Monday, January 29, 2018

Prelude

Για διάφορους λόγους (με πιό πραγματικό την αναβλητικότητα) το blog αυτό έπεσε σε δυσμένεια για ένα χρόνο περίπου. Αλλά η ανάγκη της υποστηριζόμενης μνήμης με έφερε πίσω. Καλώς με ξαναβρίσκετε λοιπόν.


Tuesday, January 24, 2017

Τίτλος χωρίς κλισέ

Άνεμος, του Κωνσταντίνου Ρήγου

15.01, Εθνικό Θέατρο, Σκηνή Μαρίκα Κοτοπούλη, πλατεία σ.7 θ.4

Φαίνεται μια από τις φετινές εστιάσεις του Εθνικού να είναι η σύμπραξη λόγου και χορού. Και, αντίθετα από διάφορες κριτικές τις οποίες διάβασα, θεωρώ ότι ο άνεμος το επιτυγχάνει αριστοτεχνικά.

Τέσσερις μουσικοί επί σκηνής να παίζουν Βιβάλντι και λοιπά γνωστά κλασσικά. 12 περφόρμερς επί σκηνής. Ηθοποιοί, χορευτές, παντός τύπου powerhouses. Παρδαλά σκηνικά και κουστούμια. Μια οθόνη μια γραμμής ν' ανακοινώνει τα τεκταινόμενα. Δουλειά πάνω στην αέναη κίνηση.

Αν προσομοιάζει σε κάποιο είδος η παράσταση την οποία είδα, αυτό ήταν το μιούζικαλ. Ελαφριά ατμόσφαιρα, ακόμα και στα βαριά της, χορός σε σύνολα, εφέ. Ταυτόχρονα όμως, συνυφασμένη με πολύ δυνατές εικόνες, αποσπασμένες από τις διαχρονικά δημοφιλείς εικαστικές τέχνες, έντονο παιχνίδι με την κίνηση (η συνεργασία μεταξύ χορευτών και μη σε άρσεις/πτώσεις ήταν απ' τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία που έχω δει σε παράσταση) και λογής λογής λεπτομέρειες που, λεπτό το λεπτό, με έπειθαν για τη συνοζή του συνόλου.

Δεν μπορώ να πω ότι από τη συγκεκριμένη παράσταση βγήκα βαθιά προβληματισμένη, ενθυμούμενη τους μονολόγους ή τις εκάστοτε ατάκες. Ή ότι άνοιξε για άλλη μια φορά το ζήτημα της τέχνης, κυρίως της σκηνικής, και των μορφών της. Κι εκεί έρχεται η σύγκριση με το μιούζικαλ. Η υπερπληροφόρηση του σκηνικού, του λόγου, χωρίς την (σε άλλες περιπτώσεις απαραίτητη) εμβάθυνση σ' έβγαζε από το θέατρο με μια ευχάριστη ζαλούρα. Και, παρότι αν έπρεπε να επιλέξω να βλέπω μια παράσταση επ' ουδενί δε θα ήταν αυτή, θεωρώ ότι στον κόσμο που ζούμε, συμπληρωματικά, χρειάζεσαι και λίγο Ρήγο.

Sunday, December 11, 2016

Γαλαξίας (Φωνιαδάκης part I)

Γαλξίας, σκηνική σύνθεση του Αντώνη Φωνιαδάκη

24.11, Σκηνή Μαρίκα Κοτοπούλη, πλατεία σ.9 θ.11

Η προσέλευσή μου στο Ρεξ, εκείνη τη μέρα δεν ήταν ουδέτερη. Έχοντας μια πρότερη εμπερία από έργο του Αντώνη Φωνιαδάκη (το Links, στη Λυρική, το οποίο, μετά τις διθυραμβικές κριτικές που είχα διαβάσει, πάσχισα πραγματικά να μου αρέσει) και ακούγοντας διάφορες αρνητικές κριτικές, πήγα με δισταγμό. Η εντύπωση μου αφότου το είδα ενέχει πολύ προβληματισμό.

Ξεκινώντας από τα θετικά: τα σκηνικά ήταν πολύ εντυπωσιακά, καθώς και τα ειδικά εφέ τα οποία άφησαν ορατές τις φιγούρες μόνο των χορευτών, φωτισμένους από μια πανδαισία άστρων. Τα κουστούμια ήταν συμπαθητικά.

Και ο χορός...χμμ. Από την περιορισμένη μου θέαση των έργων του Φωνιαδάκη, αρχίζω να αντιλαμβάνομαι το μόνιμο ερευνητικό του ενδιαφέρον: την αέναη κίνηση, χωρίς τονισμούς και εντάσεις. Κίνηση η οποία προσπαθεί να προσεγγίσει το "αντικειμενικό". Και εδώ με βρίσκει κάθετα αντίθετη. Διότι, σε μεγάλα χρονικά διαστήματα, αυτό καταλήγει ανιαρό. Μονάδικη, ευχάριστη εξαίρεση, η Μάγδα Κούκου-Φέρρα, της οποίας οι ολοκληρώσεις της κάθε κίνησης είχαν μια ευχάριστη ένταση, η οποία μας κράτησε λίγο ζωντανους. Κάποια αποσπάσματα του έργου μου φάνηκαν αρκετά περιττά. Επίσης, η επαφή με το πάτωμα και με το σώμα του παρτενέρ στο τελευταίο ντουέτο ήταν απειροελάχιστη, δημιουργώντας περιέργεια για τους λόγους αποφυγής τους.

Όσο για το συνδυασμό με το λόγο... Μια από τις επόμενες μέρες, συζητώντας για την παράσταση αυτή, άκουσα το πολύ επιτυχημένο "κανείς δεν παίρνει ευθύνη γι' αυτό". Αποσπασματικός, μη πειστικός, αταίριαστος πολλές φορές, δημιουργώντας το ερώτημα πόσο work in progress είναι, τελοσπάντων, η πολυακουσμένη συνεργασία εθνικού θεάτρου με τη λυρική.

Επειδή αυτό είναι και παραμένει ένα προσωπικό τετράδιο σκέψεων, θέλω να επισημάνω ότι ούτε εγώ προφανώς κατέχω τα απόλυτα κριτήρια. Συγκεκριμένα, το είδος χορού που πρεσβέυει ο Φωνιαδάκης δεν μου αρέσει - τουλάχιστον όχι για πάνω από 15'. Η χρήση του λόγου όμως δεν εμπίπτει στην ίδια κατηγορία. 

Wednesday, November 30, 2016

Σκέψεις πάνω στο μεταμοντερνισμό

Ο Γλάρος...αυτό ήθελα να πω, HashArt theater group

20.11, Νοταρά 15

Η παράσταση, όπως υπονοεί το όνομα, είναι μια επανερμηνεία του Γλάρου του Τσέχωφ. Τέσσερις ηθοποιοί, πολύ ενδιαφέρουσες και διαφορετικές μεταξύ τους φιγούρες υποδύονται μια σειρά από ρόλους του έργου. Η προσέγγισή τους ήταν αυτή της βιωματικής ερμηνείας του έργου με πολλά προσωπικά στοιχεία.

Η παράσταση ήταν ευχάριστη, αλλά θα ομολογήσω ότι η πλειάδα δραματουργικών εργαλείων με κούρασε. Γνώρισμα της σύγχρονης σκηνοθεσίας, το οποίο έχω παρατηρήσει κατά βάση σε παραστάσεις του Μαρμαρινού. Ζεμπέκικο, ερωτήσεις, γενικεύσεις κ.α.

Ο προβληματισμός θα συνεχιστεί.

Monday, November 21, 2016

Οι άντρες με τα όμορφα φουστάνια

Judson Church is ringing in Harlem (Made-to-measure), Trajal Harell

14.11, Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (Μικρή σκηνή), σ.Κ θ.4

Τι θα γινόταν, τελικά, αν οι Μεταμοντέρνοι, μεσοαστοί χορευτές και χορογράφοι της δεκαετίας του εξήντα στη Νέα Υόρκη συναντούσαν το συν-χρονό τους, αφρο-αμερικάνικο, lgbt χορευτικό κίνημα του voguing; Με την απορία αυτή σπεύσαμε όλοι στη Στέγη, άλλοι με μεγαλύτερη κι άλλοι (όπως εγώ) με μικρότερη γνώση των κινημάτων αυτών. 

Η παράσταση χαρακτηριζόταν για την ενέργειά της, τον συνδυασμό στοιχείων, μη κατανοητών από την αρχή αλλά εύκολα αποδεκτών, την συνεχόμενη ροή της παρότι χωριζόταν σε αλεπάλληλες "στιγμές". Προσωπικά έπαθα έρωτα με τα κουστούμια και με το πως αυτά τα ασύμμετρα μαύρα σιφονένια φουστάνια ταίριαζαν τόσο σ' αυτούς τους γυμνασμένους, διαφόρων ηλικιών άντρες.

Επίσης, η εκφραστικότητα του Harell σε μετέφερε σε κόσμους πέραν της σκηνής: μπορούσε να γίνει μητέρα, πατέρας, γρια θεια, πόνος κι εμπειρία. Η ενέργεια των υπολοίπων δεν άφηνε το μυαλό να ξεφύγει και το "don't stop" που έβγαινε ανά τακτά χρονικά διαστήματα από το στόμα του Ondrej Vidlar με στοίχειωσε για την υπόλοιπη βραδιά.

Ένα σοβαρό σημείο προβληματισμού προέκυψε, όμως από τη συζήτηση με τους συντελεστές που ακολούθησε την παράσταση. Στην ερώτηση από το κοινό αν αυτή η παράσταση, η οποία εξ ορισμού υπονοεί μια κριτική προς το απομονωμένο και ίσως και ελιτίστικο κίνημα των μεταμοντέρων, το οποίο όμως και όρισε την επίσημη ιστορία του χορού, παρουσιάζεται και σε κοινοτικούς συλλόγους και μέρη πιο κοντά στην αφροαμερικάνικη κοινότητα, η απάντηση του Harell ήταν της τάξης του "πάω όπου με πληρώνουν, σε "ακαδημαϊκούς" χώρους, γιατί αποφάσισα να βγάλω το ψωμί μου από το χορό".

Αυτό, σε συνδυασμό με τις αμφίσημες καταβολές του κινήματος του voguing (ο χορός αυτός αποτελείται από καμπύλη κίνηση με στασείς εμπνευσμένες από πόζες των μοντέλων του ομώνυμου περιοδικού) θέτει σοβαρά την ερώτηση του τι θεωρείται, εν τέλει ριζοσπαστικό στο χορό και ποιά μπορεί να είναι η σχέση του με το οικονομικό ζήτημα. Το θέμα σηκώνει πολλή συζήτηση, αλλά προς το παρόν θα μείνουμε στον προβληματισμό.

Στέλλα *μιέσαι

Στέλλα Κοιμήσου, Γιάννης Οικονομίδης

Σάββατο 12.11, Εθνικό Θέατρο -Σκηνή Νίκος Κούρκουλος, σ. Η θ.3

Το να βλέπεις Οικονομίδη στο θέατρο είναι σαν μια καθαρή ανάσα σ' έναν (δυστυχώς ή ευτυχώς) βαρύγδουπο χώρο. Η σκηνοθεσία του διατηρούσε όλα τα στοιχεία για τα οποία έχει γίνει γνωστός (επανάληψη φράσεων, βρισίδι, αναπάντεχη διάρκεια και κόψιμο σκηνών) στον κινηματογράφο, τα οποία όμως έπαιρναν μια λίγο πιο γειωμένη υπόσταση στο σανίδι.

Διότι, το τεράστιο σουρεάλ των ταινιών του βρισκόταν εκεί μειωμένο και αναδυόταν μέσα από το ενπομείναν ένας ρεαλισμός. Ναι, η οικογένεια της παράστασης φαινόταν πραγματική, ναι, οι τραβηγμένοι διάλογοι του Οικονομίδη θα μπορούσαν να κοσμούν τα στόματα πολλών εκεί έξω. και τέλος, ναι, το κομφούζιο της αρχής έχτιζε μια κατάσταση με αποτέλεσμα στα μέσα να έχεις την πλήρη σου προσοχή στραμμένη στο έργο, με τρίχα κάγκελο.

Δεν θα την έβαζα στα τεράστια αριστουργήματα, αλλά και αυτή η παράσταση σίγουρα με έπεισε. Και μου δημιούργησε πολλους προβληματισμούς πάνω στο μεταμοντέρνο, εννοιολογικό, μες στη σημασιοδότηση θέατρο το οποίο έχω συνηθίσει να βλέπω τον τελευταίο καιρό.

Το μαγικό σώμα

Rising, Aakash Odedra

Σάββατο 05.11, θέατρο Παλλάς, Πλατεία σ.29 θ.31

Όταν ακούς για μια παραγωγή του Saddlers wells στην χορογραφία της οποίας συμμετέχουν τρία καραμπινάτα ονόματα του χώρου δε γίνεται, ιντριγκάρεσαι. Βλέποντας την παράσταση, καταλαβαίνεις γιατί ο Akram Khan, o Russel Maliphant,Sidi Larbi Cherkaoui επέλεξαν τον Aakash Odedra για mentee.

Η παράσταση αποτελούταν από 4 σπονδυλωτά μέρη, ξεκινώντας από το βαθιά ριζωμένο στις ινδικές παραδόσεις κομμάτι του ιδίου, περνώντας από τη ζωώδη κίνηση του Khan, την ασπόνδυλη χρήση των άκρων στο Maliphant και φτάνοντας στο γλυκό όνειρο με τους 22 λαμπτήρες του Larbi Cherkaoui.

Ο φωτισμός αποτέλεσε συμπρωταγωνιστή στο όλο εγχείρημα, συσκεκριμένος, στοχευμένος και σε κάθε κομμάτι διαφορετικός. Ο ίδιος ο πρωταγωνιστής αποτελούσε μια μοναδική περίπτωση "μαγικού" ανθρώπου, με ροϊκή κίνηση, όπου όταν κινούταν στο πάτωμα φάνταζε δέκα εκατοστά τουλάχιστον πάνω από τη γη και τα χέρια του σαν να έχουν απωλέσει την οστεϊκή τους δομή.

Θα ομολογήσω ότι από τα 4 κομμάτια προτίμησα το τρίτο, κυρίως για να μην πέσω στην γλυκιά, όμορφη, χαϊδευτική αγκαλιά του τέταρτου.